ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ
ΣΤΗ «ΣΥΝΟΨΗ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ»
(ΑΡ. 337-349)
22. Η χριστιανική οικογένεια δημιουργείται
και βασίζεται από και επάνω στο ιερό μυστήριο του γάμου.
Γι’ αυτό νομίζουμε πως είναι χρήσιμο να υπενθυμίσουμε
στους πιστούς μας τις βασικές αρχές που αφορούν τον μυστήριο
του γάμου. Δεν βρήκαμε πιο απλά και πιο κατάλληλα λόγια
από αυτά με οποία η «Σύνοψη της Κατήχησης της Καθολικής
Εκκλησίας» παρουσιάζει το ιερό μυστήριο του γάμου.
Ποιο είναι το σχέδιο του Θεού για τον άνδρα
και για τη γυναίκα;
23. Ο Θεός, που είναι αγάπη, και έπλασε
τον άνθρωπο από αγάπη, τον κάλεσε να αγαπά. Δημιουργώντας
τον άνδρα και τη γυναίκα, τους κάλεσε στο Γάμο, σε μια
βαθιά κοινωνία ζωής και αγάπης μεταξύ τους, «έτσι ώστε
να μην είναι πια δύο, αλλά μία μόνο σάρκα» (=ένας άνθρωπος)
(Μθ.19,16). Ευλογώντας τους, ο Θεός είπε σ’ αυτούς: «Να
είστε γόνιμοι και να πολλαπλασιάζεστε» (Γέν. 1,28).
Για ποιους σκοπούς ο Θεός συνέστησε το Γάμο;
24. Η συζυγική ένωση του άνδρα και της
γυναίκας, εδραιωμένη και δομημένη με τους δικούς της νόμους
από τον Δημιουργό, προορίζεται από τη φύση της στην κοινωνία
και στο καλό των συζύγων και στη γέννηση και ανατροφή
των παιδιών. Η συζυγική ένωση, σύμφωνα με το πρωταρχικό
θεϊκό σχέδιο, είναι αδιάλυτη, όπως λέει ο Χριστός: «Αυτό
που ο Θεός συνένωσε, ο άνθρωπος να μην το χωρίζει» (Μκ.
10,9).
Με ποιο τρόπο η αμαρτία απειλεί το Γάμο;
25. Εξαιτίας της πρώτης αμαρτίας, η
οποία προκάλεσε και τη ρήξη της κοινωνίας του άνδρα και
της γυναίκας, όπως την είχε δώσει ο Θεός, η συζυγική ένωση
πολύ συχνά απειλείται από την διχόνοια και από την απιστία.
Ωστόσο ο Θεός, στην άπειρη ευσπλαχνία του, δωρίζει στον
άνδρα και τη γυναίκα τη χάρη Του για να πραγματοποιήσουν
την ένωση της ζωής των, σύμφωνα με το πρωταρχικό θεϊκό
σχέδιο.
Τι διδάσκει η Παλαιά Διαθήκη για το Γάμο;
26. Ο Θεός, προπάντων διαμέσου της παιδαγωγίας
του Νόμου και των Προφητών, βοηθά το Λαό του να ωριμάσει
βαθμιαία τη συνείδηση της μοναδικότητας και του αδιάλυτου
του Γάμου. Η συζυγική διαθήκη του Θεού με τον Ισραήλ προετοιμάζει
και προεικονίζει τη Νέα Διαθήκη που έγινε από τον Υιό
του Θεού, τον Ιησού Χριστό, με τη νύμφη Του, την Εκκλησία.
Ποιο είναι το νέο στοιχείο που ο Χριστός
δώρισε στο Γάμο;
27. Ο Ιησούς Χριστός όχι μόνο αποκαθιστά
την πρωταρχική τάξη που θέλησε ο Θεός, αλλά δωρίζει στους
συζύγους τη χάρη για να ζήσουν το Γάμο στη νέα αξία του
Ιερού Μυστηρίου, το οποίο είναι το σημείο της συζυγικής
Του αγάπης για την Εκκλησία: «Εσείς οι άντρες να αγαπάτε
τις γυναίκες σας, όπως το Χριστός αγάπησε την Εκκλησία»
(Εφεσ. 5,25).
Ο Γάμος είναι μια υποχρέωση για όλους;
28. Ο Γάμος δεν είναι μια υποχρέωση
για όλους. Με ιδιαίτερο τρόπο ο Θεός καλεί μερικούς άντρες
και μερικές γυναίκες να ακολουθήσουν τον Κύριο Ιησού στη
ζωή της παρθενίας ή της αγαμίας για τη Βασιλεία των ουρανών,
απαρνούμενοι το μεγάλο αγαθό του Γάμου για να ασχοληθούν
με τα «πράγματα» του Κυρίου και να προσπαθήσουν να αρέσουν
σ’ Αυτόν, γενόμενοι σημείο του απολύτου πρωτείου της αγάπης
του Χριστού και της ολόθερμης αναμονής του ένδοξου ερχομού
Του.
Πώς τελείται το Ιερό Μυστήριο του Γάμου;
29. Επειδή ο Γάμος καθορίζει στους συζύγους
μια δημόσια κατάσταση ζωής μέσα στην Εκκλησία, η λατρευτική
του ιεροτελεστία είναι δημόσια, με την παρουσία του ιερέα
(ή του αρμοδίου μάρτυρα της Εκκλησίας) και των άλλων μαρτύρων.
Τι είναι η συζυγική συναίνεση;
30. Η συζυγική συναίνεση είναι η θέληση
που εκφράζουν ένας άνδρας και μια γυναίκα, να προσφερθούν
ο ένας στον άλλο αμοιβαία και οριστικά, με το σκοπό να
ζήσουν μια ένωση πιστής και γόνιμης αγάπης. Επειδή από
τη συναίνεση εξαρτάται ο Γάμος, αυτή είναι απαραίτητη
και αναντικατάστατη. Για να γίνει έγκυρος ο Γάμος, η συναίνεση
πρέπει να έχει ως αντικείμενο τον αληθινό Γάμο, και να
είναι πράξη ανθρώπινη, συνειδητή και ελεύθερη, και να
μην καθορίζεται από βία ή εξαναγκασμούς.
Τι απαιτείται όταν ο ένας από τους μελλονύμφους
δεν είναι καθολικός;
31. Για να είναι επιτρεπτοί
οι μικτοί γάμοι (μεταξύ ενός καθολικού και ενός βαπτισμένου
μη καθολικού) απαιτείται η άδεια της εκκλησιαστικής αρχής.
Οι γάμοι μεταξύ προσώπων με διαφορετικά θρησκεύματα (μεταξύ
ενός βαπτισμένου κι ενός μη βαπτισμένου) για να είναι
έγκυροι, χρειάζεται ρητή απαλλαγή από το κώλυμα αυτό.
Σε κάθε περίπτωση είναι ουσιαστική υποχρέωση των μελλονύμφων
να μην αποκλείουν την αναγνώριση των σκοπών και των ουσιαστικών
ιδιοτήτων του Γάμου. Ο καθολικός μελλόνυμφος πρέπει να
επιβεβαιώνει τις δεσμεύσεις του, οι οποίες να αναγνωρίζονται
και από τον άλλο μελλόνυμφο, ότι θα διαφυλάξει την πίστη
και θα εξασφαλίσει το Βάπτισμα και την καθολική διαπαιδαγώγηση
των παιδιών .
Ποια είναι τα αποτελέσματα του Ιερού Μυστηρίου
του Γάμου;
32. Το Ιερό Μυστήριο του Γάμου γεννά
μεταξύ των συζύγων ένα αιώνιο και αποκλειστικό σύνδεσμο.
Ο ίδιος ο Θεός σφραγίζει τη συναίνεση των συζύγων. Γι’
αυτό ο Γάμος που τελέσθηκε και ολοκληρώθηκε μεταξύ βαπτισμένων
δεν μπορεί ποτέ να διαλυθεί. Επιπλέον το Ιερό αυτό Μυστήριο
προσφέρει στους συζύγους την απαραίτητη χάρη για να φθάσουν
την αγιότητα στη συζυγική ζωή και για να υποδεχθούν υπεύθυνα
τα παιδιά και να αναλάβουν την εκπαίδευσή τους.
Ποια είναι τα βαριά αμαρτήματα, τα αντίθετα
προς το Ιερό Μυστήριο του Γάμου;
33. Τα αμαρτήματα αυτά είναι: η μοιχεία,
η πολυγαμία, (η οποία είναι αντίθετη στην ισότητα και
στην αξιοπρέπεια του άνδρα και της γυναίκας, στην μοναδικότητα
και στην αποκλειστικότητα της συζυγικής αγάπης), η άρνηση
της γονιμότητας, (που στερεί τη συζυγική ζωή από το δώρο
των παιδιών), και το διαζύγιο (που αντιτίθεται στο αδιάλυτο
του Γάμου).
Πότε η Εκκλησία δέχεται το φυσικό χωρισμό
των συζύγων;
34. Η Εκκλησία δέχεται το φυσικό χωρισμό
των συζύγων όταν η συμβίωσή τους, για βαριές αιτίες γίνεται
πρακτικά ακατόρθωτη, αν και η ίδια η Εκκλησία εύχεται
για τη συμφιλίωσή τους. Όμως οι σύζυγοι αυτοί, εφόσον
ζει ο άλλος ή η άλλη σύζυγος, δεν μπορούν να συνάψουν
νέα συζυγική ένωση, εκτός εάν ο Γάμος τους είναι ανυπόστατος,
και δηλωθεί ως ανυπόστατος από την εκκλησιαστική αρχή.
Ποια είναι η θέση της Εκκλησίας έναντι των
διαζευγμένων που έχουν ξαναπαντρευτεί;
35. Πιστή στον Κύριό της, η Εκκλησία
δεν μπορεί να αναγνωρίσει ως Γάμο την ένωση των διαζευγμένων
που ξαναπαντρεύτηκαν πολιτικά. «Όποιος χωρίσει τη γυναίκα
του και παντρευτεί μια άλλη, διαπράττει μοιχεία απέναντι
της πρώτης, κι αν η γυναίκα χωρίσει τον άνδρα της και
παντρευτεί άλλον, διαπράττει μοιχεία» (Μκ. 10,11-12).
Απέναντί τους η Εκκλησία εφαρμόζει μια προσεκτική φροντίδα,
προσκαλώντας τους σε μια ζωή πίστεως, προσευχής, έργων
αγάπης και χριστιανικής ανατροφής των παιδιών τους. Αλλά
αυτοί δεν μπορούν να λάβουν τη μυστηριακή Άφεση, ούτε
να προσέρχονται στη Θεία Κοινωνία, ούτε να ασκούν ορισμένες
εκκλησιαστικές ευθύνες, όσο διαρκεί αυτή η κατάσταση,
η οποία αντικειμενικά είναι αντίθετη προς το νόμο του
Θεού.
